Gospel Standard Strict Baptisten

Wie zijn de Gospel Standard Strict Baptists? Waarin verschillen ze van de Nederlandse kerken?

In Nederland hebben ze geen gemeentes. Maar in het Verenigd Koninkrijk, Noord-Amerika en Australië bestaan ze wel. Ook in Grand Rapids bevindt zich een kleine gemeente van de Strict Baptists, de Zion Baptist Kerk. Toch bestaat er een band met de behoudende Reformatorische kerken. In de tijd dat ds. Stehouwer van Grand Rapids nog leefde, was er contact tussen hem en ds. De Leeuw. Dit komt omdat er op het bevindelijke terrein hetzelfde wordt gedacht. Dat wil zeggen, de weg hoe God een mens bekeerd. Preken van de Strict Baptists worden ook met enige regelmaat gelezen vanaf Nederlandse kansels. Nog een andere interessante band is deze. Zowel leden van de Strict Baptists als van de Netherlands Reformed Congregations (NRC) maken onderdeel uit van de TBS (zusterorganisatie GBS). Ook namen van enkele predikanten komen u waarschijnlijk bekend voor. Denk aan Bunyan van de christenreis, Philpot en Warburton. Een bekende theoloog is Dr. John Gill. Hij heeft een commentaar op de hele Bijbel geschreven. De Strict Baptisten zijn rond de tijd van Bunyan ontstaan. Dat is ongeveer in de 1630er jaren. Uw vraag is misschien, waarom worden ze “strict” genoemd? Dit woord is de korte versie van “restricted” (beperkt). Ze hebben een beperking wie er lid mogen worden van de gemeente en mogen deelnemen aan het Heilig Avondmaal. Dit is niet voor iedereen. Alleen degenen die als volwassene gedoopt zijn, worden toegelaten. Deze doop is ook alleen voor diegenen die kunnen belijden God in het hart te kennen. Maar binnen de Strict Baptisten kwamen ook uitdagingen naar boven. Aan het einde van de 18e eeuw schrijft Andrew Fuller (1754-1815), “Het Evangelie Aller Aaneming Waardig.” Dit boekje veroorzaakt onrust bij verschillende vooraanstaande predikers van de Strict Baptists. Vooral William Gadsby vecht hier tegen. Daarom richt hij in 1835 een blad op, de Gospel Standard. Het blad wordt dan ook gretig afgenomen. Een jaar later wordt het blad een redacteur rijker. Deze jonge man heeft zich zojuist afgescheiden van de Kerk van Engeland. Zijn naam is John Charles Philpot (1802-1869). Het blad krijgt ook een gedeelte waar de predikbeurten zijn afgedrukt. Het gaat hier om mannen die zich met de leer van het blad verbonden voelen. Sinds de jaren 1860, worden de kerken die zich verbonden weten met dit blad genoemd de Gospel Standard Strict Baptists. Interessant genoeg is het blad ook vandaag de dag nog maandelijks uitgegeven. Dit is in bijna ongewijzigde vorm. Maar wat zijn enkele elementen waarin deze gemeentes verschillen met de Nederlandse kerken? Er zijn in ieder geval vijf zaken aan te wijzen. Drie daarvan zijn minder belangrijk, de laatste twee zijn wat grotere verschillen.

Als eerste, Strict Baptists verschillen in de doop. In Nederland zijn we gewent om kinderen te dopen. Eventueel kan dit een volwassene zijn als hij pas op latere leeftijd bij de kerk gekomen is. Maar bij de Strict Baptists dopen ze alleen volwassenen. De persoon moet dan eerst geloofsbelijdenis afleggen. Daarna doopt de predikant de persoon door onderdompeling. De persoon wordt op deze manier lid van de gemeente. Hiermee is de persoon ook toegelaten tot het deelnemen van het Heilig Avondmaal.

Een ander verschil is de kerkstructuur. In Nederland kennen we verschillende kerkverbanden. Denk aan de Gereformeerde Gemeenten of de Hersteld Hervormde Kerk. Deze zijn met elkaar verbonden in een officiële structuur. Er kunnen beslissingen zijn die het hele kerkverband aangaan. Deze worden door predikanten en ouderlingen uit het gehele land genomen. Zulke vergaderingen heten Synodes. De uitkomst van een beslissing is van toepassing op het gehele kerkverband. Maar een kerkverband heeft nog een ander voordeel. Stel dat een lokale gemeente in moeilijkheden komt. Er is ruzie tussen een ouderling en een gemeentelid. Op dat moment kan het kerkverband ingrijpen in de gemeente. Zo keert de rust weer. Aan de andere kant kennen de Strict Baptists een andere structuur. Het is geen kerkverband, maar onafhankelijke gemeentes. Wel kan de predikant van de ene gemeente voorgaan bij een andere gemeente. Er zit namelijk een onderlinge bond tussen de gemeentes. Dit is vergelijkbaar met de Oud Gereformeerde Gemeenten (niet: in Nederland).¹ Ook ziet een kerkenraad bij de Strict Baptists er iets anders uit. In Nederlandse kerken bestaat een kerkenraad uit ouderlingen, diakenen en eventueel een dominee. Maar Strict Baptists kennen geen ouderlingen. De kerkenraad bestaat uit predikant en “diakenen.” Met andere woorden, wat een ouderling doet in de Nederlandse gemeente, is de taak van de diaken bij de Strict Baptists.

Als derde zit er verschil in wat gezongen wordt tijdens de kerkdiensten. De behoudende flank binnen de Gereformeerde kerken houdt alleen de Psalmen aan. Dit kan de berijming van Datheen of die van 1773 zijn. Maar de Strict Baptists gebruikten sinds 1814 het Gadsby Hymnbook. De hymnes zijn niet allemaal geschreven door Gadsby, maar vooral samengesteld van bestaande gezangen. Het boek heeft in totaal 1156 hymnes. De wijzen komen meestal overeen met de Psalters van NRC. Maar hoe ziet zo’n hymne eruit? Hieronder een voorbeeld.

#401 – Auteur: Isaac Watts

Het vierde verschil is het aanbod van genade. Dit is een belangrijker verschil. De Strict Baptists geloven niet in een onvoorwaardelijk aanbod van genade. Maar de prediker biedt alleen genade aan aan gevoelige zondaren. De oproep om zaligmakend te geloven of te bekeren komt dan ook alleen tot hen. De reden is dat een onbekeerde in zichzelf geen kracht heeft om zich te bekeren. Als de prediker die oproep wel doet, dan zegt hij ten diepste dat de hoorder toch nog iets goeds in zich heeft. Maar dit is vanwege de totale verdorvenheid van de mens volledig uitgesloten. Maar gevoelige zondaren hebben Gods genade in zich werken. Daardoor kunnen die wel opgeroepen worden tot zaligmakend geloof en bekering. In de Artikelen des Geloofs, schrijven ze, “We geloven dat de uitnodigingen van het Evangelie geest en leven zijn. Deze zijn alleen bedoeld zijn voor diegenen die door de gezegende Geest hun verloren staat als zondaren voelen en de noodzaak zien van Christus als hun Zaligmaker.” (GS, Art. 24). De reden voor het onthouden van een algemeen aanbod schrijft men ook in een artikel. Men zegt, “[Sommige] predikanten vandaag de dag spreken onbekeerde personen, of zonder onderscheid allen in een gemeende gemeente, aan. Ze roepen hen op om zich zaligmakend te bekeren, te geloven, Christus te ontvangen, of het doen van een andere handeling waarvoor iemand afhankelijk is van de nieuw kracht van de Heilige Geest. Dit is aan de ene kant te suggereren dat er kracht ligt in het schepsel. Aan de andere kant is dit het ontkennen van het leerstuk van persoonlijke verlossing.”² Strict Baptisten geloven wel dat het evangelie gepredikt moet worden in de gehele wereld. Maar dit is anders dan zeggen dat het evangelie zonder onderscheid geofferd wordt aan iedereen.

Het laatste verschil is iets minder bekend. Men zegt dat het evangelie de regel des levens is voor de gelovige. In de Nederlandse kerken zeggen we dat de gelovige behoort te leven naar de wet van de Heere. Deze wet is bekend gemaakt in de tien geboden (Ex. 20). Maar Strict Baptisten geloven dat de leefregel het “evangelie is.” Op hun website schrijven ze, “We geloven dat de gelovige’s leefregel het evangelie is. Dit is niet de wet van de werken die gegeven is aan Mozes.” Dit is wat anders dan tegen het leven naar de wet zijn, met een moeilijk woord anti-nomiaans. Met schrijft, “Sommigen hebben dit [het evangelie als leefregel] heel verkeerd begrepen. Ze noemen dit ‘antinomianisme.’ Maar ons geloof is dat het evangelie alles bevat wat in de wet is. Echter, het is een veel hogere standaard.” Praktisch gezien maakt dit dus weinig verschil. Opnieuw schrijven ze, “We geloven niet dat de wet de leefregel is. Maar in praktische termen houdt toch niemand van de mensen van Engeland de Sabbatdag strikter dan dat wij doen. Te wandelen naar onze hoge roeping is een onmisbaar element in ons allerheiligst geloof.”³ Dit is inderdaad correct. Eenieder die in contact geweest is met leden van de Strict Baptists van Engeland weet dat ze naar het Woord leven in kleding en levensstijl.

Daarmee een overzicht van de overeenkomsten en verschillen met onze Strict Baptists vrienden.

1 Meer informatie over de OGG: http://oudgereformeerdegemeenten.nl/gemeenten.php?srt=Oud%20Gereformeerde%20Gemeente

2 Atikelen des Geloofs: https://www.gospelstandard.org.uk/GospelStandard/media/gs/Articles.pdf

3 Website van de Gospel Standard Strict Baptists: https://www.gospelstandard.org.uk/About-Us-2